واکنش ارقام نخود به تنش کم آبی در مراحل زایشی

آزمایشی در سال 1389 اجرا شد تا اثرات رژیم های مختلف آبیاری (i1، i2، i3و i4: به ترتیب آبیاری مطلوب بر اساس 70 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a، قطع آبیاری در مرحله گلدهی، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه و قطع آبیاری در مراحل گلدهی و پر شدن دانه) بر عملکرد مزرعه ای سه رقم نخود (آزاد، جم و ilc482) مورد تحقیق قرار گیرند. آزمایش به صورت کرت های خرد شده بر پایه ی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طراحی گردید. تیمارهای آبیاری و ارقام نخود به ترتیب در کرت های اصلی و فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که درصد و دوام پوشش سبز، شاخص کلروفیل برگ، طول دوره ی پر شدن دانه، تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، میانگین وزن دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه در واحد سطح بر اثر تنش کم آبی در مراحل زایشی کاهش یافتند. در بیشتر مراحل رشد و نمو، درصد پوشش سبز رقم ilc482 بیشتر از ارقام دیگر بود. تعداد نیام در بوته و تعداد دانه در بوته رقم ilc482 به طور معنی داری بیشتر از ارقام جم و آزاد بود. اما، بیشترین میانگین وزن هزار دانه و شاخص برداشت برای رقم آزاد ثبت گردید. در نتیجه عملکرد دانه در واحد سطح ارقام آزاد و ilc482 از لحاظ آماری مشابه بود. رقم آزاد در همه تیمارهای آبیاری درشت ترین دانه ها را تولید کرد. کمترین عملکرد دانه رقم جم به کمترین تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، طول دوره پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه، وزن هزار دانه، و شاخص برداشت آن نسبت داده شده است. پوشش سبز پایین و بیوماس گیاهی بالاترین همبستگی معنی دار را با عملکرد دانه داشتند که نشان می دهد هر نوع بهبود در این صفات می تواند عملکرد دانه نخود را تحت شرایط محیطی متفاوت افزایش دهد. در حالت کلی، مشخص گردید که آبیاری در مراحل گلدهی و پر شدن دانه برای بهبود عملکرد دانه ارقام نخود ضروری است.